Sądowy savoire-vivre czyli jak zwracać się do Sądu, gdzie usiąść i inne ważne kwestie. Sprawa w Sądzie zwykle wiąże się z nerwami. Bo oprócz problemu prawnego, stresująca bywa już sama wizyta w budynku Sądu. Mało bowiem kto, oprócz adwokata, bywa tam na co dzień. Dlatego warto znać ABC sądowego zachowania.
Dla zdecydowanej większości osób (źródło: badania własne 😃) wizyta w sądzie w związku ze sprawą o zapłatę jest najczęściej ich pierwszym kontaktem z sądem w życiu. Myślę, że stres tutaj występujący jest wyższy niż przy innych sprawach cywilnych. Z jednej strony potęguje go fakt, że Twój szacowny przeciwnik procesowy pełnymi garściami czerpie ze efektów Twojej pracy (a Ty masz nieuregulowaną fakturę). Z drugiej zaś strach przed nieznanym, a więc realiami sądowymi. Tymczasem sąd to teatr i jeżeli dobrze przygotujesz się do swojej roli to jest szansa, że wyjdziesz cało z opresji. Poniżej znajdziesz moje 10 porad dotyczące tego jak zachować się w sądzie. Co warto wiedzieć, co robić, czego nie robić i czego zdecydowanie nie robić. #1 Właściwy strój Pierwsze wrażenie ma to do siebie, że trudno je zmienić. Brzmi banalnie, ale naprawdę postaraj się, aby było ono jak najlepsze. Ubierając się w sposób schludny i elegancki prezentujesz się zdecydowanie lepiej i okazujesz sądowi swój szacunek. W mojej ocenie u Pań dobrze widziany jest tylko delikatny makijaż. U Panów garnitur to zazwyczaj ciut za dużo, wystarczy marynarka. Wszelkie t-shirty zdecydowanie odpadają 😳. #2 Telefon i guma Dwie rzeczy są niezmienne: telefon dzwoniący w trakcie rozprawy i wpadka z żuciem gumy na sali sądowej. Mało co potrafi już na wstępie tak zirytować sąd. Przed wejściem na salę wycisz telefon i wyrzuć gumę! Niby oczywiste…, ale zdarza się częściej niż myślisz. #3 Właściwe miejsce Wchodząc na salę sądową musisz zająć właściwe miejsce na jednej z dwóch ław. Jest na to prosty sposób: stojąc frontem do sędziego, jeżeli jesteś powodem to zajmij ławkę po twojej lewej ręce, a jeżeli jesteś pozwanym to ławkę po prawej. Ja mam na to taki sposób, że wchodząc na salę trzymam teczkę np: w prawej ręce jeżeli będę siadać po prawej stronie (za pozwanego). Oczywiście jeżeli pomylisz ławki to sąd zwróci Ci uwagę i wskaże właściwe miejsce. To nie będzie koniec świata! Mimo wszytko dobrze jest zacząć proces od wejścia pewnym krokiem i zajęcia właściwego miejsca. Pokazujesz w ten sposób, że wiesz jak zachować się w sądzie. #4 Obyczaje sali sądowej Wszelkie wypowiedzi i odpowiedzi na pytania wygłaszasz na stojąco. Do sędziego zwracaj się „Wysoki Sądzie”. O drugiej stronie mów „powód/pozwana”, albo używaj imienia z per Pan 🙂 np:”Pan Tomasz”, ewentualnie „Pan Kowalski”. Forma „on/ona” jest źle widziana, bo komunikuje brak szacunku. #5 Nie spiesz się Bardzo wiele błędów i faux pas popełnianych jest w skutek pośpiechu. Tymczasem w sądzie niewiele rzeczy dzieje się w sposób nagły, nieodwracalny i wymagający natychmiastowej reakcji. No, może na filmach 😆. Jeżeli druga strona mija się z prawdą to spokojnie poczekaj, aż skończy swoją wypowiedź. Wtedy poproś sąd o możliwość ustosunkowania się. Refleks tutaj nie gra żadnej roli, to nie ping pong 😜. Wszystko ma tutaj swój czas i miejsce. Stawiaj raczej na rzeczowe argumenty i przemyślane wypowiedzi niż na cięte i szybkie riposty. #6 Nie przerywaj Nie przerywaj wypowiedzi swojego przeciwnika procesowego, a już napewno nie retorycznym pytaniem „dlaczego tak kłamiesz?”, albo banalnym „ale to nie jest prawda”. Brzmi absurdalnie? To się naprawdę zdarza. Nagminnie. Skup się raczej na notowaniu kwestii, do których będziesz chciał odnieść się w swojej wypowiedzi, albo przygotowuj celne pytania. #7 Nie okazuj negatywnych emocji Na niekorzystne dla siebie zeznania strony najczęściej reagują albo ironicznym śmiechem, albo uszczypliwymi komentarzami pod adresem świadka lub strony. Takie zachowanie praktycznie gwarantuje Ci reprymendę ze strony sądu. Często odnoszę wrażenie, że strony zachowują się w ten sposób, gdyż podświadomie obawiają się, że brak takiej reakcji (niedowierzanie, frustracja nieprawdziwymi zeznaniami) sprawi, że świadek jest dla sądu wiarygodny. Jeżeli przeciwnikowi powinie się noga to również warto zachować „poker face” 😎. Pycha kroczy przed porażką. Zdecydowanie tego odradzam. #8 Mów krótkimi zdaniami i rób przerwy Pomimo, że rozprawy są już nagrywane w systemie audio-video to jednak nadal praktyką jest sporządzanie protokołu, do którego sędzia dyktuje wypowiedzi stron i świadków. Swoje wypowiedzi formułuj więc w sposób zwięzły i krótki (1-2 zdania naraz) po czym rób przerwy, aby sędzia mógł podyktować twoją wypowiedź protokolantowi. Kolejną wypowiedź zacznij dopiero, gdy protokolant zakończy zapisywanie poprzedniej (w praktyce oznacza to ustanie stukotu klawiatury komputera). Wiem, że jest to mało intuicyjne, ale dla sędziego nie ma nic gorszego niż „kowalstwo procesowe”. Co to oznacza? Kowalem sędzia się staje kiedy usiłuje przekuć słowotok świadka/strony na zwięzły protokół (zasłyszane lata temu na praktykach w sądzie 😉). #9 Zadawaj pytania świadkom jeżeli ma to sens W sądzie spotkasz się też ze świadkami, którzy albo chcą bardzo pomóc stronie przeciwnej, albo bardzo zaszkodzić tobie. Najczęściej świadek chce zrobić jedno i drugie. Jeżeli każda wypowiedź świadka „pogrąża” Ciebie (i to niezależnie od tego czy świadek zeznaje prawdę czy nie) to nie ma sensu zadawać mu licznych pytań. Pamiętaj, że bardzo wiele kwestii nie da się zweryfikować, a więc świadek może całkowicie bezkarnie zeznawać co mu się podoba. Przykładowo nikt nie sprawdzi czy faktycznie na spotkaniu w czerwcu 2016 r. obiecywałeś, że logotyp dla marki zrobisz w o to świadka w celu dojścia do prawdy będzie miało zgoła odwrotny skutek. Będzie on jeszcze bardziej usilnie twierdził, że tak i owszem: OBIECAŁEŚ! Nie miej poczucia, że musisz świadka zasypać pytaniami (bo tak się robi w sądzie..), albo że jeżeli tego nie zrobisz to znaczy, że zeznał on prawdę. Czasami naprawdę warto nie zadać żadnego pytania. #10 Pytaj Jeżeli występujesz w sądzie bez pełnomocnika to sąd powinien udzielać Ci niezbędnych wyjaśnień, co do procedury i prawa. Nie bój się więc pytać sądu jeżeli czegoś nie rozumiesz. Po prostu wstań i poproś o kilka słów wyjaśnienia. Z moich obserwacji taka prośba o wyjaśnienie zazwyczaj spotyka się z serdecznością sądu. W najgorszym przypadku sąd w sposób beznamiętny wyjaśni Ci zagadnienie prawne. Nigdy, prze-ni-gdy nie spotkałem się z tym żeby sąd był zirytowany, że nie-prawnik czegoś nie wie o prawie. Dziwne więc że tego najbardziej się boimy… Jak zachować się w sądzie i … poza nim W bonusowej 11-nastej poradzie udzielę Ci przestrogi: nie rozmawiaj o sprawie w sądzie. Wychodząc z sali sądowej powstrzymaj się od komentarzy i dzielenia się swoimi przemyśleniami. Wytrzymaj te kilka chwil aż do opuszczenia budynku sądu, zwłaszcza jeżeli masz żal co do wyniku lub przebiegu sprawy. To dobra reguła. Zawsze mi służyła. Zostawiam Ci rozgryzienie dlaczego 😀. ***** Zobacz także: Jak napisać odpowiedź na pozew – musisz odpowiedzieć na znaczy Ty nic nie musisz, ale powinieneś to nie chcesz przegrać. Podzielę się z Tobą 7 tipsami jak to zrobić. Ile może kosztować przegranie sprawy w sądzie – Każdy proces wiąże się z faktury dla Twojej agencji reklamowej także. Przegranie sprawy w sądzie to koszty które warto z góry znać. Ryzyko przegrania sprawy – Gdy agencja marketingowa idzie do sądu to nie tylko szansa na odzyskanie pieniędzy. To także ryzyko przegrania szczęście to da się oszacować. Podziękowania dla: Photo by ian dooley on Unsplash Dane w Rejestrze Dowodów Osobistych do sprawdzenia. Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym. Do zadań administracji należy nie tylko załatwianie indywidualnych spraw obywateli, ale także załatwianie skarg i wniosków przez nich złożonych. Wnioski mogą dotyczyć między innymi spraw ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworządności, usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom. Skargi mogą wiązać się przede wszystkim z zaniedbaniami lub nienależytym wykonywaniem zadań przez właściwe organy czy przez ich pracowników. Są określone zasady postępowania w takich przypadkach. Petycje, skargi i wnioski mogą być także składane do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Można je składać zarówno w interesie publicznym, własnym, jak i innej osoby za jej zgodą. Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015 Zasady ogólne dotyczące skarg i wniosków jasno stanowią, że o tym, czy pismo jest skargą albo wnioskiem, decyduje treść pisma, a nie jego forma zewnętrzna. Bardzo ważną zasadą jest ochrona składającego skargę lub wniosek. Przepisy wyraźnie stanowią, że nikt nie może być narażony na jakikolwiek uszczerbek lub zarzut z powodu złożenia skargi lub wniosku. Tak samo z powodu dostarczenia materiału do publikacji o znamionach skargi lub wniosku, jeżeli działał w granicach prawem dozwolonych. Ponadto organy mają obowiązek przeciwdziałać hamowaniu krytyki i innym działaniom ograniczającym prawo do składania skarg i wniosków lub dostarczania informacji - do publikacji - o znamionach skargi lub wniosku. Właściwość organów Organy państwowe, samorządu terytorialnego i inne organy samorządowe oraz organizacji społecznych rozpatrują oraz załatwiają skargi i wnioski w ramach swojej właściwości. Przypomnijmy, że organy administracji publicznej przestrzegają z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. Rozpatrywanie skarg i wniosków nie jest prawem, lecz obowiązkiem organu. Brak odpowiedzi na wniosek czy skargę nie pozostaje obojętny dla urzędnika. Pracownik organu państwowego, pracownik samorządowy oraz organ organizacji społecznej, winny niewłaściwego i nieterminowego załatwiania skarg i wniosków, podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej czy innej odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa. Skargi Przedmiotem skargi może być w szczególności: -zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, -naruszenie praworządności lub interesów skarżących, -przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw. KONSTYTUCYJNA GWARANCJA Art. 63 Konstytucji RP Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa. W wyroku z 28 lutego 2002 r. Naczelny Sąd Administracyjny przypomniał, że według art. 2 przepisy tego kodeksu normują dodatkowo postępowanie w sprawach skarg i wniosków (Dział VIII), przed organami jednostek samorządu terytorialnego. W ocenie sądu oznacza to, że przedmiotem skargi może być także nienależyte wykonywanie zadań przez organ wykonawczy gminy, naruszające interesy mieszkańca gminy nie tylko w sprawie indywidualnej. W takiej sytuacji uchwała rady gminy jako organu właściwego do oceny kwestionowanego postępowania organu wykonawczego gminy jest podejmowana w sprawie z zakresu administracji publicznej i podlega zaskarżeniu w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Sąd zwrócił uwagę, że tylko przy wnoszeniu skargi przez radę gminy niezbędne jest uprzednie podjęcie uchwały jako aktu woli dochodzenia ochrony interesów gminy przed sądem administracyjnym. Takiego związania nie ma przy udzielaniu pełnomocnictwa w sprawie, gdy gmina występuje w postępowaniu sądowym jako strona przeciwna (sygn. akt II SA 2481/01, niepublikowany). Co do zasady skargi składa się do organów właściwych do ich rozpatrzenia. Jeżeli przepisy szczególne nie określają innych organów właściwych do rozpatrywania skarg, to organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności: -rady gminy, rady powiatu i sejmiku województwa jest wojewoda, a w zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa, -organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego w sprawach należących do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej jest wojewoda, -wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) i kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw dotyczących zadań zleconych, jest rada gminy, -zarządu powiatu oraz starosty, a także kierowników powiatowych służb, inspekcji, straży i innych jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw dotyczących zadań zleconych, jest rada powiatu, -zarządu i marszałka województwa, z wyjątkiem spraw dotyczących zadań zleconych, jest sejmik województwa, -wojewody w sprawach podlegających rozpatrzeniu według kodeksu - jest właściwy minister, a w innych sprawach - prezes Rady Ministrów, -innego organu administracji rządowej, organu przedsiębiorstwa państwowego lub innej państwowej jednostki organizacyjnej jest organ wyższego stopnia lub sprawujący bezpośredni nadzór, -ministra jest prezes Rady Ministrów, -organu centralnego i jego kierownika jest organ, któremu podlega. PRZESŁANKI WZNOWIENIA I STWIERDZENIA NIEWAŻNOŚCI DECYZJI W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli: -dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe, -decyzja wydana została w wyniku przestępstwa, -decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu, -strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu, -wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi, który wydał decyzję, -decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu, -zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji, -decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione. Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która: -wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości, -wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa, -dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną, -została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie, -była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały, -w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą, -zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa. Do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań i działalności organizacji społecznej właściwy jest organ bezpośrednio wyższego stopnia tej organizacji. W stosunku do organu naczelnego organizacji - prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie sprawujący nadzór nad działalnością tej organizacji. Jeżeli organ, który otrzymał skargę, nie jest właściwy do jej rozpatrzenia, obowiązany jest niezwłocznie przekazać ją właściwemu organowi. Niezwłocznie oznacza w tym przypadku nie później jednak niż w terminie siedmiu dni. Dodatkowo organ musi o fakcie przekazania skargi zgodnie z właściwością zawiadomić skarżącego albo wskazać mu właściwy organ. Organ właściwy do rozpatrzenia skargi może ją przekazać do załatwienia organowi niższego stopnia. Może to jednak zrobić tylko w przypadkach, gdy skarga nie zawiera zarzutów dotyczących działalności tego organu. Skargę na pracownika można przekazać do załatwienia również jego przełożonemu służbowemu, z obowiązkiem zawiadomienia organu właściwego do rozpatrzenia skargi o sposobie jej załatwienia. Również w tym przypadku o przekazaniu skargi zawiadamia się równocześnie skarżącego. Bardzo ważne jest to, że skarga w sprawie indywidualnej, która nie była i nie jest przedmiotem postępowania administracyjnego, powoduje wszczęcie postępowania, jeżeli została złożona przez stronę. Przepisy przewidują też sposób postępowania w sytuacjach, gdy skarga dotyczy innej osoby. Jeżeli skarga taka pochodzi od innej osoby, może spowodować wszczęcie postępowania administracyjnego z urzędu. Wyjątkiem będą tu tylko przypadki, gdy przepisy wymagają do wszczęcia postępowania żądania strony. W tych przypadkach organem właściwym do rozpatrzenia skargi jest organ uprawniony do wszczęcia postępowania lub organ, przed którym toczy się postępowanie. W sprawie, w której toczy się postępowanie administracyjne, skarga złożona przez stronę podlega rozpatrzeniu w toku postępowania, zgodnie z przepisami Jeżeli toczy się postępowanie administracyjne, skarga pochodząca od innych osób stanowi materiał, który organ prowadzący postępowanie powinien rozpatrzyć z urzędu. Skargę w sprawie, w której w toku postępowania administracyjnego została wydana decyzja ostateczna, uważa się zależnie od jej treści za żądanie wznowienia postępowania lub za żądanie stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany z urzędu. Należy podkreślić, że żądanie takie zostanie uwzględnione, gdy zachodzą przewidziane w warunki do wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany. Skargi w tym przypadku rozpoznaje organ właściwy do wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo do jej uchylenia lub zmiany. Załatwienie skargi Przepisy jasno określają, jak i ile czasu organ ma na załatwienie skargi. Organ właściwy do załatwienia skargi powinien załatwić skargę bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca. Wyraźnie zostało wskazane, że termin ten dotyczy organu właściwego do załatwienia sprawy. Oznacza to, że nie można mówić o przekroczeniu tego terminu, jeżeli skarga trafiła do organu niewłaściwego w sprawie i zaistniała konieczność ustalenia, kto jest właściwy. Urzędnik załatwiający skargę musi pamiętać o obowiązku zawiadomienia posła na Sejm, senatora i radnego, jeżeli to oni wnieśli skargę we własnym imieniu albo przekazali do załatwienia skargę innej osoby. Gdyby jednak jej załatwienie wymagało zebrania dowodów, informacji lub wyjaśnień, np. radny powinien zostać poinformowany także o stanie rozpatrzenia skargi, najpóźniej w terminie czternastu dni od dnia jej wniesienia albo przekazania. O sposobie załatwienia skargi zawiadamia się skarżącego. Oczywiście może zdarzyć się sytuacja, w której załatwienie skargi w terminie miesiąca jest niemożliwe. Niedotrzymanie miesięcznego terminu do załatwienia skargi pociąga za sobą jednak określone konsekwencje. Zgodnie z również w odniesieniu do skarg o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony. Organ musi podać przyczyny zwłoki i wskazać nowy termin załatwienia sprawy. I nie ma na to wpływu, kto jest winny opóźnieniu. Obowiązek powiadomienia o opóźnieniu, jego przyczynach i nowym terminie ciąży na organie administracji również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu. Jeśli chodzi o składającego skargę, to na niezałatwienie sprawy w terminie służy mu zażalenie do organu administracji publicznej wyższego stopnia. Jeżeli organ uzna zażalenie za uzasadnione, wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy. Jednocześnie konsekwencją zażalenia jest też zarządzenie wyjaśnienia przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie. W razie potrzeby organ wyższego stopnia może też podjąć środki mające zapobiec naruszaniu terminów załatwiania spraw w przyszłości. CO POWINNO ZAWIERAĆ ZAWIADOMIENIE O ZAŁATWIENIU WNIOSKU Zawiadomienie o sposobie załatwienia wniosku powinno zawierać: -oznaczenie organu, od którego pochodzi, -wskazanie, w jaki sposób został on załatwiony, -podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do załatwienia wniosku. Zawiadomienie o odmownym załatwianiu wniosku powinno zawierać dodatkowo uzasadnienie faktyczne i prawne. NIEZAŁATWIENIE SPRAWY W TERMINIE Pracownik organu administracji publicznej, który z nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie, podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa. Takie same sankcje spotkają urzędnika, jeżeli nie dopełnił obowiązku poinformowania o przekroczeniu tego terminu albo nie załatwił sprawy w dodatkowym ustalonym terminie. SKARGI I WNIOSKI POD KONTROLĄ Nadzór i kontrolę nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków sprawują: -ministrowie - gdy chodzi o skargi załatwiane przez ministerstwa i inne jednostki organizacyjne bezpośrednio podległe ministrowi, -właściwi rzeczowo ministrowie we współdziałaniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej - gdy chodzi o skargi załatwiane przez organy administracji rządowej, -terenowe organy administracji rządowej - gdy chodzi o skargi załatwiane przez jednostki organizacyjne nadzorowane przez te organy, -organy wyższego stopnia oraz właściwe organy naczelne - gdy chodzi o skargi załatwiane przez pozostałe organy państwowe i organy państwowych jednostek organizacyjnych, -prezes Rady Ministrów i wojewodowie - gdy chodzi o skargi załatwiane przez organy jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowe jednostki organizacyjne. JAK ROZPATRYWANE SĄ SKARGI I WNIOSKI Czynności związane z przyjmowaniem i rozpatrywaniem skarg i wniosków -Skargę lub wniosek adresowane do właściwego organu i przesłane w odpisie do innego organu rozpatruje i załatwia, w ramach swojej właściwości, organ, do którego były adresowane. -Przyjmowanie i koordynowanie rozpatrywania skarg i wniosków powierza się wyodrębnionej komórce organizacyjnej lub imiennie wyznaczonym pracownikom. -W siedzibie danej jednostki organizacyjnej, w widocznym miejscu należy umieścić informację wskazującą komórkę organizacyjną lub wyznaczonych pracowników przyjmujących oraz rozpatrujących skargi i wnioski. -Określone organy państwowe, przekazując skargę do załatwienia właściwemu organowi niższego stopnia, mają prawo żądać od tego organu informacji o sposobie jej załatwienia (art. 229 wz z art. 232 par. 1 Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi powinno zawierać: -oznaczenie organu, od którego pochodzi, -wskazanie, w jaki sposób skarga została załatwiona, -podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do załatwienia skargi. Zawiadomienie o odmownym załatwianiu skargi powinno zawierać ponadto uzasadnienie faktyczne i prawne. Odmowne załatwienie skargi może spowodować jej ponowienie. W przypadku, gdy skarga, w wyniku jej rozpatrzenia, uznana została za bezzasadną i jej bezzasadność wykazano w odpowiedzi na skargę, a skarżący ponowił skargę bez wskazania nowych okoliczności, organ właściwy do jej rozpatrzenia może, w odpowiedzi na tę skargę, podtrzymać swoje poprzednie stanowisko. O takim sposobie załatwienia ponownie wniesionej skargi należy zawiadomić organ wyższego stopnia. Sytuacja ta nie dotyczy jednak skarg załatwianych przez organy naczelne. Gdy skarga dotyczy sprawy, która nie podlega rozpatrzeniu według przepisów albo nie należy do właściwości organów administracji publicznej, przepisy art. 233-239 stosuje się odpowiednio. Z tym jednak zastrzeżeniem, że w miejsce pozostałych przepisów kodeksu stosuje się przepisy postępowania właściwego dla danej sprawy. Wnioski Przedmiotem wniosku mogą być w szczególności sprawy: -ulepszenia organizacji, -wzmocnienia praworządności, -usprawnienia pracy, -zapobiegania nadużyciom, -ochrony własności, -lepszego zaspokajania potrzeb ludności. Wnioski składa się do organów właściwych ze względu na przedmiot wniosku. A w sprawach dotyczących zadań organizacji społecznych do organów tych organizacji. Tak samo jak w przypadku skarg, jeżeli organ, który otrzymał wniosek, nie jest właściwy do jego rozpatrzenia, obowiązany jest w ciągu siedmiu dni przekazać go właściwemu organowi. Również w tym przypadku o przekazaniu wniosku należy zawiadomić równocześnie wnioskodawcę. Organ powinien załatwić wniosek bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca. A o sposobie załatwienia wniosku zawiadomić równocześnie wnioskodawcę. W razie niemożności załatwienia wniosku w określonym terminie wnioskodawcę należy zawiadomić o czynnościach podjętych w celu rozpatrzenia wniosku oraz o przewidywanym terminie załatwienia go. Wnioskodawcy niezadowolonemu ze sposobu załatwienia wniosku służy prawo wniesienia skargi. Wnioskodawca, może ją też wnieść w przypadku niezałatwienia wniosku w terminie przewidzianym do załatwienia wniosku albo jeżeli nie został on załatwiony w nowym terminie wskazanym w zawiadomieniu o opóźnieniu w załatwieniu sprawy. Do rozpatrzenia wniosków dotyczących zadań i działalności organizacji społecznej właściwy jest organ bezpośrednio wyższego stopnia tej organizacji tak samo jak w przypadku skarg. W stosunku do organu naczelnego organizacji właściwy będzie prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie sprawujący nadzór nad działalnością tej organizacji. Analogicznie jak w przypadku skargi organ ma obowiązek zawiadomienia posła na Sejm, senatora i radnego, którzy wnieśli wniosek we własnym imieniu albo przekazali do załatwienia wniosek innej osoby, o sposobie załatwienia sprawy. Jeżeli załatwienie wniosku wymaga zebrania dowodów, informacji lub wyjaśnień posła, senatora i radnego, zawiadamia się także o stanie rozpatrzenia wniosku. Zawiadomienia należy dokonać najpóźniej w terminie czternastu dni od dnia wniesienia albo przekazania wniosku. Zasady przyjmowania i rozpatrywania O tym, jak ważne jest prawidłowe przyjmowanie i załatwienie skargi oraz wniosków obywateli, świadczy sposób uregulowania zasad dotyczących związanych z nimi procedur. Oprócz przepisów dotyczących sposobu, terminu i właściwości załatwiania wniosków i skarg, określone zostało szczegółowo, w jaki sposób zorganizować pracę urzędu, żeby zapewnić optymalne wywiązywanie się z nałożonych na urzędników obowiązków i jednocześnie jak zapewnić obywatelom swobodny dostęp do skorzystania z ich uprawnień w tym zakresie. Organy państwowe i organy samorządu terytorialnego zobowiązane są przyjmować obywateli w sprawach skarg i wniosków w ustalonych przez siebie dniach i godzinach. Jednak kierownicy tych organów lub wyznaczeni przez nich zastępcy mają obowiązek przyjmować obywateli w sprawach skarg i wniosków, co najmniej raz w tygodniu. Ponadto dni i godziny przyjęć powinny być dostosowane do potrzeb ludności. A minimum raz w tygodniu praca w urzędzie powinna być tak zorganizowania, żeby przyjęcia mogły odbywać się w ustalonym dniu po godzinach pracy. Informacja o dniach i godzinach przyjęć powinna być wywieszona na widocznym miejscu w siedzibie danej jednostki organizacyjnej oraz w podporządkowanych jej jednostkach organizacyjnych. Prezes Rady Ministrów lub właściwy minister oraz naczelny organ organizacji społecznej mogą ustalać sposób, dni i godziny przyjmowania obywateli w sprawach skarg i wniosków przez podporządkowane im organy i jednostki organizacyjne. Skargi i wnioski składane i przekazywane do organów państwowych i organów samorządu terytorialnego oraz związane z nimi pisma i inne dokumenty rejestruje się i przechowuje w sposób ułatwiający kontrolę przebiegu i terminów załatwiania poszczególnych skarg i wniosków. Pracownik, który otrzymał skargę dotyczącą jego działalności, obowiązany jest przekazać ją niezwłocznie swojemu przełożonemu służbowemu. PRZYKŁADY JAK LICZYĆ TERMINY W POSTĘPOWANIU ADMINISTRACYJNYM Termin liczony w dniach Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu. I tak, np. dla dokonania określonej czynności przepisy przewidują siedmiodniowy termin. Jeżeli początkiem tego terminu będzie 1 września, to termin upłynie z końcem 8 września. Termin liczony w tygodniach Terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu. I tak np. dla dokonania określonej czynności został wyznaczony dwutygodniowy termin. Jeżeli jego bieg rozpoczął się we wtorek, to upłynie po dwóch tygodniach z końcem wtorku. Termin liczony w miesiącach Terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. I tak np. dla dokonania określonej czynności został wyznaczony miesięczny termin. Jeżeli jego bieg rozpoczął się 21 sierpnia, to miesięczny termin upłynie z końcem 21 września. Jeżeli bieg terminu rozpocząłby się 31 maja, to miesięczny termin upłynie 30 czerwca (czerwiec nie ma 31 dni). Dzień wolny od pracy Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni. I tak np. końcowy termin do dokonania danej czynności przypada na poniedziałek 1 maja. Jest to dzień ustawowo wolny od pracy. Ostatnim dniem terminu w tym przypadku będzie wtorek 2 maja. Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Wzór uchwały o przekazaniu sprawy właściwemu organowi Dodatkowo organizację przyjmowania oraz rozpatrywania skarg i wniosków, składanych do organów państwowych, organów jednostek samorządu terytorialnego oraz organów samorządowych jednostek organizacyjnych regulują przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków. Dotyczą one także skarg i wniosków składanych do organów organizacji i instytucji społecznych, gdy pozostają one w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Ponadto przepisy rozporządzenia będą miały zastosowanie do skarg i wniosków przekazanych właściwym organom przez redakcje prasowe, radiowe i telewizyjne oraz organizacje i instytucje społeczne. A także materiałów prasowych i innych opublikowanych wiadomości, jeżeli mają znamiona skargi lub wniosku i zostały przesłane właściwym organom przez redakcje prasowe, radiowe i telewizyjne. Jeżeli chodzi o sposób wnoszenia skarg i wniosków, to zostało to ujęte bardzo szeroko. Mogą one być wnoszone nie tylko pisemnie, ale także telegraficznie lub za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej, a nawet ustnie do protokołu. Urzędnik powinien jednak pamiętać, że w razie zgłoszenia skargi lub wniosku ustnie, przyjmując je należy sporządzić protokół. Dokument podpisują wnoszący skargę lub wniosek i przyjmujący zgłoszenie. W protokole należy umieścić datę przyjęcia skargi lub wniosku, imię, nazwisko (nazwę) i adres zgłaszającego oraz zwięzły opis treści sprawy. Jeżeli wnoszący skargę lub wniosek zażąda potwierdzenia, przyjmujący ma obowiązek je spełnić. Pisma napływające do urzędów często nie spełniają wymogów formalnych. Co do zasady jednak bez rozpoznania można pozostawić tylko skargi i wnioski niezawierające imienia i nazwiska (nazwy) oraz adresu wnoszącego. Jeżeli z treści skargi lub wniosku nie można zaś należycie ustalić ich przedmiotu, konieczne będzie wzywanie wnoszącego skargę lub wniosek do złożenia, wyjaśnienia lub uzupełnienia. W wezwaniu zakreśla się siedmiodniowy termin liczony od dnia otrzymania wezwania oraz pouczenie, że nieusunięcie wskazanych braków spowoduje pozostawienie skargi lub wniosku bez rozpoznania. Jeżeli rozpatrzenie skargi lub wniosku wymaga uprzedniego zbadania i wyjaśnienia sprawy, organ właściwy do rozpatrzenia skargi lub wniosku zbiera niezbędne materiały. W tym celu może zwrócić się do innych organów o przekazanie niezbędnych materiałów i wyjaśnień. Jeżeli skarga lub wniosek dotyczy kilku spraw podlegających rozpatrzeniu przez różne organy, organ, do którego wniesiono skargę lub wniosek, rozpatruje sprawy należące do jego właściwości. Pozostałe zaś przekazuje niezwłocznie właściwym organom, przesyłając odpis skargi lub wniosku, i zawiadamia o tym równocześnie wnoszącego skargę lub wniosek. Przekazanie musi nastąpić nie później niż w terminie siedmiu dni. Należy podkreślić, że skarga dotycząca określonej osoby nie może być jej przekazana do rozpatrzenia. Ten sam rygor dotyczy przekazania skargi osobie, wobec której pozostaje ona w stosunku nadrzędności służbowej. Takie sytuacje uznane zostały za niedopuszczalne. Organ rozpatrujący skargę lub wniosek może, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, wydać polecenie lub podjąć inne stosowne środki, w celu usunięcia stwierdzonych uchybień oraz przyczyn ich powstawania. Jeżeli w sprawie zainteresowane są media, właściwy organ zawiadamia redakcję prasową, radiową lub telewizyjną o wynikach rozpatrzenia sprawy stanowiącej treść przesłanego przez redakcję materiału prasowego lub innej opublikowanej wiadomości, mającej znamiona skargi lub wniosku. Zawiadomienie w tym przypadku obejmuje także informacje o dokonanych rozstrzygnięciach, wydanych poleceniach lub podjętych środkach i działaniach. Nadzór i kontrola Nad sprawnym załatwianiem wniosków czuwają nie tylko osoby wyznaczone do ich przyjmowania i załatwiania, ale również ich przełożeni. Dodatkowo kwestia ta została poddana nadzorowi i kontroli. I tak np. zwierzchni nadzór nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków składanych do sądów sprawuje Krajowa Rada Sądownictwa. W przypadku innych organów i jednostek organizacyjnych organem zwierzchnim będzie prezes Rady Ministrów. Nadzór i kontrolę nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków w organach organizacji społecznych sprawują statutowe organy nadzorcze tych organizacji oraz organy wyższego stopnia. Organy powołane do nadzoru i kontroli dokonują okresowo ocen przyjmowania i załatwiania skarg i wniosków przez organy i jednostki organizacyjne poddane ich nadzorowi. Wojewodowie dokonują okresowo ocen sposobu przyjmowania i załatwiania skarg i wniosków przez wszystkie organy administracji publicznej i innych jednostek organizacyjnych oraz organizacji społecznych działających na ich terenie. Ocena nie jest tylko formalnością mającą na celu uzupełnienie statystyk. W wyniku przeprowadzonych kontroli oraz ocen organy te obowiązane są podejmować środki zmierzające do usunięcia przyczyn skarg oraz do pełnego wykorzystania wniosków dla polepszenia działalności poszczególnych organów i innych państwowych jednostek organizacyjnych oraz organizacji społecznych. Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Wzór skargi na bezczynność organu ALEKSANDRA TARKA @ PODSTAWA PRAWNA l Dział VIII ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( z 2000 r. nr 98, poz. 1071 ze zm.). l Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków ( nr 5, poz. 46). Wysłuchanie dziecka w sądzie. Maciej Rodacki, 5 czerwca 2018. Czy niepełnoletnie dziecko może być przesłuchiwane w Sądzie? W jaki sposób Sąd może dowiedzieć się jaka jest wola dziecka co jego dalszych losów? Dzisiaj kilka słów o tzw. wysłuchaniu dziecka i o tym, czy w praktyce w polskim sądownictwie korzysta się z tego środka. Ten tekst przeczytasz w mniej niż minutę Świadków zgłaszają obie strony, bo ich zeznania powinny potwierdzić fakty, na które się powołują. Najczęściej świadek nie może odmówić składania zeznań, nawet wówczas, gdy niewiele wie o sprawie Oprócz dowodów z dokumentów strony mogą powoływać także świadków, których sąd przesłucha na rozprawie. Podają wówczas ich imiona i nazwiska oraz adresy lub siedziby, aby sąd mógł przesłać wezwanie na rozprawę, oraz wskazują okoliczności, których mają dotyczyć złożone przez nich zeznania. Osoba powołana na świadka i w sposób właściwy powiadomiona o miejscu i terminie rozprawy musi stawić się w sądzie i odpowiadać na pytania sędziego, ławników, stron i ich profesjonalnych pełnomocników. Informuje sąd o tym, co wie, o faktach i zdarzeniach, które sąd bada podczas toczącego się procesu. To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Jak powołać świadka przed sądemW pełnej wersji artykułu:- Jak wybrać osobę na świadka- Który świadek może odmówić składania zeznać- Jakie są konsekwencje niestawienia się w sądzie Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL Kup licencję Przejdź do strony głównej Jeśli apelacja czyni zadość wszystkim stawianym przepisami wymaganiom, przewodniczący zarządza doręczenie odpisów apelacji pozostałym stronom, które mogą wnieść odpowiedź na apelację w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia odpisu apelacji, co jest zabiegiem zalecanym ze względu na możliwość merytorycznego odniesienia się do zarzutów apelacyjnych strony przeciwnej (artJak się zachować w sądzie Większości ludzi zdarzyło się, lub zdarzy się konieczność stawienia się w sądzie. Konieczność ta może wynikać z różnych przyczyn. Od tej przyczyny, zależy charakter, w jakim będziemy występować w sądzie. Polskie procedury przewidują wiele różnych sytuacji procesowych, a co za tym idzie różnych obowiązków i wymaganych sposobów zachowań. Nie sposób ich nawet wyliczyć. Jednakże niezależnie od przyczyny jaka powoduje nasze stawiennictwo w sądzie, jest kilka podstawowych zasad, które trzeba znać. Sądy są dla ludzi, ale sędzia orzekający w sprawie nie reprezentuje tylko siebie a przede wszystkim Majestat Rzeczypospolitej. W związku z tym, każdy sędzia wymaga zachowania odpowiednio dostosowanego do powagi tego faktu. Przedstawione poniżej zasady są absolutną esencją prawidłowego i godnego zachowania się przed każdym sądem. Bądź punktualny Sąd wzywając świadka na rozprawę lub zawiadamiając strony o posiedzeniu, wymaga stawiennictwa punktualnie. Lepiej jest pojawić się kilkanaście minut wcześniej, aby mieć czas na procedury bezpieczeństwa przy wejściu do sądu i sprawdzenie czy nasza sprawa faktycznie odbędzie się we wskazanej wcześniej sali. Zdarza się bowiem, że z przyczyn organizacyjnych sprawa zostaje przeniesiona do innej sali. Te informacje znajdziemy na wokandzie – wokanda to kartka papieru wywieszona obok drzwi sali ( a coraz częściej również monitor i informacje w wersji elektronicznej). Z wokandy dowiemy się o której godzinie rozpocznie się nasza sprawa, który sędzia ją prowadzi, kto będzie protokolantem, a także o co sprawa się toczy (skrótowo – np. o zapłatę, o rozwód).Często pojawiają się również nazwiska świadków lub pełnomocników. Bądź schludnie ubrany Sala sądowa to nie podwórko. Nie ma tu miejsca na niestaranny czy wyzywający ubiór. Dobrze widziany jest garnitur czy skromna garsonka w przypadku kobiet. Zdecydowanie należy zrezygnować z nadmiaru biżuterii. Pogardę można okazywać nie tylko zachowaniem ale także strojem – co jest bardzo poważnym błędem w przypadku sądu. Sąd ma możliwość wyprosić nieodpowiednio ubraną osobę z sali lub nałożyć karę porządkową. Powiedz „dzień dobry” Co dziwi – sporo osób zapomina przy wejściu na salę sądową o tak podstawowej rzeczy jak słowa dzień dobry, skierowane do sędziego. To spore uchybienie – w końcu sędzia też człowiek i wypada, wchodząc do miejsca jego pracy,, powiedzieć głośno i wyraźnie dzień dobry. Do sądu mów „Wysoki sądzie” Sędzia orzekający w sprawie to nie nasz kolega. Nie jest to też petent czy przypadkowy przechodzień. Sędzia wykonuje bardzo poważną funkcję i prawidłową formą zwracania się do sędziego lub do składu sędziowskiego to : Wysoki sądzie. Nie mówimy do sędziego ”proszę Pana, proszę Pani”. Zwykle nawet przejęzyczenie kończy się upomnieniem a niekiedy reprymendą. Nigdy nie mów nie pytany Procedura sądowa jest sformalizowana. Jedno jest jednak pewne – o jakąkolwiek sprawę chodzi – głosu udziela sąd. Nigdy nie pozwól sobie na wypowiedzi, jeśli nie otrzymałeś wyraźnego zezwolenia sądu. Nigdy nie przerywaj wypowiedzi kogoś innego – obojętnie czy to świadek, strona przeciwna a już na pewno nigdy nie przerywaj sądowi. Jeśli sąd przerwie Tobie – natychmiast przestań mówić i wysłuchaj do końca. Jak masz pytać – to pytaj, a nie mów! Często zdarza się, że przychodzi moment na zadanie pytania. Sąd wyraźnie Ci wskaże, że właśnie teraz masz możliwość zadawać pytania świadkowi lub przeciwnikowi. To nie jest moment na Twoją polemikę z przeciwnikiem lub świadkiem! Czas na Twoje wnioski, Twoje wypowiedzi, czy odniesienie się do słów przeciwnika jeszcze przyjdzie –w tym momencie masz zadać pytanie i nic więcej. Nie możesz też komentować udzielonej odpowiedzi – obojętnie jak absurdalna by nie była. Jeśli nie masz pytań – powiedz wyraźnie „proszę sądu nie mam żadnych pytań”. Pamiętaj – prawidłowe formułowanie pytań to sztuka trudna. Jest szereg rodzajów pytań, których nie wolno ci zadawać – np. pytań sugerujących odpowiedź. Gdy takie pytanie zadasz – sąd z pewnością je uchyli i zażąda sformułowania prawidłowego pytania. Tu już nie ma miejsca na naukę – sąd Ci nie będzie robił wykładu z prawidłowego formułowania pytań – albo zadajesz pytania albo milczysz. Nie dyskutuj z sędzią Jeśli zapadło rozstrzygnięcie w Twojej sprawie – to już za późno na słowa. Nigdy nie dyskutuj z sędzią który wydał wyrok. Na to jest miejsce w ewentualnym środku odwoławczym. Sąd jest związany własnym wyrokiem – nawet gdyby chciał, to już nie może go zmienić. Dyskutując po wydaniu wyroku zabierasz jedynie czas, a na pewno nic nie osiągniesz. Zawsze wstawaj Zawsze, w każdej sytuacji, gdy zwracasz się do sądu, lub sąd zwraca się do Ciebie – wstań. Nie czekaj aż sąd Ci zwróci na to uwagę. Wstawanie jest oznaką szacunku, którego wymaga każdy sąd. Nawet odpowiadając na pytania jednym słowem – i tak należy wstać. Jedyny wyjątek – wyraźne zezwolenie sądu na składanie zeznań na siedząco – udzielane np. osobom starszym lub chorym. Do innych zwracaj się tytułami Twój pełnomocnik lub pełnomocnik przeciwnika to mecenas i tak się do niego zwracaj. Tak samo nie mów o przeciwniku po imieniu – używaj słów powód , pozwany. Świadek to świadek a nie „Piotruś” czy „Kasieńka”. To samo dotyczy biegłych, prokuratorów i innych osób, które mogą się pojawić w procesie. Sędzia a nie sędzina Pamiętaj – jeśli w Twojej sprawie orzeka kobieta – to też jest sędzia! Termin „sędzina” oznacza żonę sędziego. Unikaj tego słowa jeśli mówisz o kobiecie – sędzi, a unikniesz ośmieszenia. Staraj się być konkretny Nie ma nic gorszego niż osoba, która odpowiadając na pytanie gdzie mieszka, zaczyna wywód od: a bo moja rodzina przyjechała do tego miasta w latach 30stych…. Staraj się udzielać odpowiedzi jasnych, konkretnych i nie błądź po tematach. Ceń czas swój i innych. Jeśli piszesz to do Sądu, a nie do sądu Pisząc pisma procesowe zapamiętaj aby pisać słowo Sąd z dużej litery – to też oznaka szacunku i zostanie dobrze odebrana. Sąd to nie Twój adwokat Sąd jest na sali po to, żeby bezstronnie ocenić zebrany w czasie postępowania materiał dowodowy. Nie będzie Ci udzielał porad prawnych co masz zrobić żeby udowodnić swoje racje. Od tego są inni – adwokaci i radcowie prawni. Zawsze dokładnie słuchaj pouczeń Nie po to sąd udziela ci informacji aby musiał ją powtarzać, bo akurat patrzyłeś przez okno i nie słuchałeś. Jeśli nie masz profesjonalnego pełnomocnika sąd w pewnych sprawach Cię pouczy – traktuj to jak poradę prawną od kogoś, kto Cię na pewno nie oszuka. Jeśli czegoś nie rozumiesz to pytaj – nie bój się . Sąd zakłada, że skoro nie pytałeś to znaczy, że świetnie wszystko rozumiesz – jeśli się potem okaże, że jednak nie rozumiałeś – już jest za późno. Zapisz dokładnie termin następnej rozprawy – jeśli sąd ten termin podaje w Twojej obecności to prawdopodobnie nie dostaniesz nic na piśmie. Jeśli termin Ci z ważnych powodów nie pasuje – możesz bardzo grzecznie zapytać sąd o możliwość wyznaczenia rozprawy w innym terminie. Jeśli takiej możliwości nie ma – nie dyskutuj. Twoja sprawa jest na pewno jedną z co najmniej kilkudziesięciu, które prowadzi ten sędzia. Pytaj o pozwolenie na wykonanie czynności Jeśli chcesz coś powiedzieć lub wykonać inną czynność – zawsze proś o pozwolenie. Zabieranie głosu bez zezwolenia jest poważnym uchybieniem. Nie podnoś głosu Wiadomym jest, że niektóre sprawy wywołują wielkie emocje. Naturalnym jest, że każdy je jakoś okazuje. Pamiętaj – nigdy nie krzycz na sali sądowej, nie upominaj nikogo, nie śmiej się i zachowuj się spokojnie. Wszelkie zachowania zakłócające spokój i powagę sprawy sądowej z pewnością spotkają się z ostrą reakcją sądu – a możliwości sąd ma wiele – od grzywny, aż do aresztu. Sekretariat sądu to nie kancelaria adwokacka Nie żądaj porad prawnych od urzędników sądowych. Zapamiętaj – porad prawnych mogą udzielać wyłącznie osoby, które są adwokatami lub radcami prawnymi. Oczywiście, podstawowe informacje otrzymasz – ale czy one znajdują zastosowanie w akurat Twojej sprawie? Skąd pracownik sekretariatu ma wiedzieć, jaki jest stan Twojej sprawy i jakie dana czynność wywoła skutki? Kto gdzie siedzi? Generalnie zasadą jest, że strona „atakująca” ( a więc powód, wnioskodawca, oskarżyciel siedzą po prawej ręce sędziego. W tej sytuacji pozwany, uczestnik postępowania, oskarżony – siedzą po lewej ręce sądu. Sytuację dobrze obrazuje poniższy rysunek: Kto jest kim? Generalnie najłatwiej rozpoznać uczestników procesu (tych profesjonalnych) po kolorze żabotu (kolorowa część togi) . sędzia – purpurowy, adwokat – zielony, radca prawny – niebieski, prokurator – czerwony, radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa – błękitno szary. Kiedy wejść na salę sądową? Na salę nigdy nie wchodzisz bez tzw wywołania. Wywołanie polega na tym, że protokolant głośno odczytuje sprawę, która będzie rozpatrywana i zaprasza na salę. Jeśli przybyłeś na wyznaczoną godzinę, a nikt nie wywołuje Twojej sprawy – czekaj cierpliwie. Niejednokrotnie zdarza się, że poprzednia sprawa się przeciąga – nic nie możesz zrobić aby ją przyspieszyć. 28 grudnia 2010
Sala rozpraw, czyli o tym kto, gdzie i jak. Rozprawa sądowa, szczególnie w sytuacji, w której jest to pierwsza sprawa w życiu bywa bardzo stresująca. Emocje związane z samym postępowaniem potęgowane są możliwym zagubieniem na sali sądowej, biorąc pod uwagę, że jest to proces w którym każdy ma swoje, określone miejsce.
1. Strój do sądu powinien być stosowny, okazujący powagę sądowi, najlepiej niecodzienny. Nadmierna elegancja jednak nie jest potrzebna. Kobieta nie powinna mieć odkrytych ramion i dużego dekoltu, jeśli chodzi o spódnicę to nie powinna być krótsza niż do kolan. Mężczyzna może włożyć koszulę i marynarkę lub też sweter. Jeansy - jeśli już to ciemne. Strój i obuwie sportowe nie są wskazane. Całość powinna być czysta, skromna i schludna. 2. Pamiętaj, aby mieć przy sobie dowód osobisty. Każdorazowo sąd sprawdza tożsamość osób znajdujących się na sali sądowej ( z wyjątkiem publiczności). 3. Za każdym razem, gdy mówimy do sądu - wstajemy, zarówno wtedy gdy odpowiadamy na pytania sądu jak i wtedy gdy sami chcemy coś powiedzieć. Chęć zabrania głosu można zasygnalizować sądowi mówiąc: „czy mogę prosić o głos?”. 4. Udzielając odpowiedzi na pytania sądu należy wstać i odpowiadać konkretnie na pytanie / gdzie, kiedy, etc./ . Nie możesz korzystać z żadnej kartki, czy też notatek. 5. Nie należy żartować i ironizować, komentować na głos wypowiedzi innych osób, śmiać się ( parskać śmiechem), robić min. Należy kontrolować swoje emocje. 6. Podczas przesłuchania nie należy wygłaszać opinii i ocen, należy przytaczać fakty – tylko o co wiesz lub widziałeś. 7. Bądź skoncentrowany, jeśli czegoś nie pamiętasz to powiedz. Masz prawo nie pamiętać lub nie wiedzieć. 8. Nie należy kłamać. Patrz w kierunku sądu i mów do sądu, nie rozglądaj się. Nawet jeśli pytania zadaje Ci pełnomocnik lub strona przeciwna, odpowiadając staraj się nie patrzeć w ich kierunku, zwracaj się bezpośrednio do Sądu, mów do Sądu i patrz na Sąd. 9. Do sądu zwracaj się: „ Wysoki Sądzie” lub „Proszę Sądu”. (Nie zwracaj się do sądu pani sędzino ani też proszę pana, proszę pani). 10. Jeśli straciłeś panowanie nad sobą i nie możesz się pozbierać, przeproś i poproś o chwilę przerwy. Powyżej, w 10 punktach zostały ujęte odpowiedzi na najczęściej zadawane przez Klientów pytania. Zdecydowałam się je spisać, aby sobie i naszym Klientom ułatwić, gdy wybieramy się do sądu. Niemniej nie są to wszystkie informacje, które mogą okazać się potrzebne. Dlatego też jeśli masz wątpliwości, jak zachować się w sądzie, na co zwrócić uwagę, o czym mówić, żeby nie pogorszyć swojej sytuacji procesowej, co zrobić, żeby nie uchybić obowiązkom wynikającym z obowiązujących przepisów prawa, a także skorzystać z pełni przysługujących Ci praw, najlepiej zdać się na pomoc profesjonalnego adwokata. W obecnych czasach bowiem pomoc adwokata nie jest czymś nadzwyczajnym i jest osiągalna dla każdego. Warto z niej skorzystać, gdyż informacje zaczerpnięte z Internetu w praktyce mogą okazać się niewystarczające, żeby osiągnąć zamierzony cel.
. 291 195 459 308 136 29 439 481